Bệnh viện Ung Bướu tỉnh Bắc Gianghttp://bvungbuoubg.com/uploads/untitled2.png
Thứ sáu - 02/09/2022 22:42
CEA- Một dấu ấn ung thư nhiều giá trị
Chất chỉ điểm ung thư là gì?
Nhãn
Chất chỉ điểm ung thư là một nhóm các chất có đặc tính rất khác nhau(enzym, hormon, thụ thể, protein,DNA,..) được các tế bào ung thư trực tiếp tạo ra hoặc được các tế bào bình thường tạo ra nhưng do tác động kích ứng của các tế bào ung thư được đưa vào vòng tuần hoàn, các dịch khác nhau của cơ thể. Những chất này có thể được tìm thấy trong máu bệnh nhân bằng các xét nghiệm miễn dịch. 2. Khái niệm CEA CEA là tên viết tắt của kháng nguyên (carcinoembryonic antigen). CEA có thể tìm thấy trong nhiều tế bào khác nhau của cơ thể, nhưng thường liên kết với các khối u nhất định và sự phát triển của thai nhi. Kháng nguyên ung thư biểu mô phôi (CEA) là một nhóm các glycoprotein không đồng nhất có khối lượng phân tử 200.000 dalton. CEA bình thường được sản xuất bởi tế bào niêm mạc dạ dày, ruột của thai nhi. Sau khi sinh, CEA biến mất và không còn phát hiện trong huyết thanh nữa. Tuy nhiên, CEA có thể tăng trong nhiều bệnh lý như các bệnh ác tính, đặc biệt là ung thư đại tràng và người hút thuốc lá cũng có thể làm tăng lượng CEA. 3. Giá trị lâm sàng Giá trị bình thường: Người bình thường: 0-3 ng/ml; Xét nghiệm CEA tăng trong các trường hợp sau : – Ung thư đại tràng, trực tràng ; – Ung thư phổi– Ung thư vú ; – Ung thư tụy; – Ung thư tuyến giáp; – Carcinoma niệu – sinh dục; – Bệnh lý viêm dạ dày – ruột (viêm loét đại tràng, viêm túi thừa, viêm túi mật, viêm tuỵ. – Xơ gan; – Những bệnh lý khác của gan; – Hút thuốc lá nhiều; – Nhiễm trùng phổi. 4. Ý nghĩa lâm sàng CEA Có giá trị trong sàng lọc cũng như chẩn đoán một số bệnh ung thư như ung thư đại tràng, ung thư phổi, tụy… CEA còn có giá trị trong việc theo dõi đáp ứng điều trị. Với một bệnh lý có tăng CEA, sau điều trị nồng độ CEA giảm thấp nghĩa là các tế bào bài tiết CEA đã được loại bỏ và khi nồng độ CEA tăng trở lại nghĩa là bệnh có khả năng tái phát. Khi có khối u ở đường tiêu hoá bao gồm cả lành tính và ác tính đều có thể làm tăng mức độ CEA. Ngoài ra, những bệnh ung thư khác như ung thư phổi , tuyến tụy, dạ dày, vú, , buồng trứng và tuyến giáp hay hút thuốc, nhiễm trùng, bệnh viêm ruột, viêm tụy, xơ gan và một số khối u lành tính cũng có thể có nồng độ CEA tăng cao. Định lượng nồng độ CEA được khuyến cáo chỉ định trước và 3 tháng/ lần trong vòng 2 năm đầu sau phẫu thuật cắt bỏ ung thư đại trực tràng: Tình trạng giảm trở về giá trị bình thường sau phẫu thuật ở một bệnh nhân có tăng nồng độ CEA trước mổ mang ý nghĩa là khối u đã được cắt bỏ hoàn toàn, trái lại nồng độ CEA vẫn tiếp tục tăng cao sau phẫu thuật chỉ dẫn vẫn còn tế bào ung thư tồn dư. Hiện nay tại khoa xét nghiệm bệnh viện ung bướu Bắc Giang, việc xét nghiệm CEA cũng như nhiều dấu ấn ung thư khác được triển khai trên hệ thống máy hiện đại, đảm bảo cho kết quả chính xác nhất, góp phần rất lớn trong sàng lọc, chẩn đoán và theo dõi điều trị cho nhân dân ./.
