XÉT NGHIỆM CALCITONIN - DẤU ẤN UNG THƯ BIỂU MÔ TUYẾN GIÁP THỂ TỦY

Chủ nhật - 18/02/2024 19:38

XÉT NGHIỆM CALCITONIN - DẤU ẤN UNG THƯ BIỂU MÔ TUYẾN GIÁP THỂ TỦY

1. Calcitonin là gì?

Calcitonin (còn được gọi là thyrocalcitonin) là một hormone polypeptide gồm 32 amino acid được sản xuất ở người chủ yếu bởi các tế bào cận nang (còn được gọi là tế bào C) của tuyến giáp, và ở nhiều động vật khác là trong thể ultimopharyngeal.Hormone này hoạt động để làm giảm lượng calci trong máu (Ca²⁺), chống lại tác dụng của hormone tuyến cận giáp (PTH).
Calcitonin tham gia vào quá trình chuyển hóa photpho và canxi, giúp kiểm soát mật độ xương bằng cách ngăn chặn sự hủy xương khi hạ calci máu.
Calcitonin được xem như một dấu ấn ung thư sử dụng trong chẩn đoán, đánh giá đáp ứng điều trị và theo dõi tái phát ung thư tuyến giáp thể tủy.

2. Khi nào nên làm xét nghiệm Calcitonin?

Ung thư tuyến giáp là căn bệnh khá phổ biến ở nước ta, chiếm 1 - 2% trong số các bệnh ung thư. Trong đó, tỷ lệ mắc ung thư biểu mô tuyến giáp thể tủy từ 5 - 10% (tính trong các trường hợp ung thư tuyến giáp) và bệnh đa số có liên quan đến yếu tố nội tiết và di truyền.
Xét nghiệm Calcitonin được ứng dụng trong theo dõi sự tiến triển của ung thư biểu mô tuyến giáp thể tủy. Nếu người bệnh xuất hiện các triệu chứng bất thường dưới đây thì nên thực hiện xét nghiệm Calcitonin càng sớm càng tốt:

Xuất hiện khối u hoặc sưng ở vùng mặt trước cổ.
Đau cổ họng, phía trước cổ.
Giọng nói bị thay đổi hoặc khàn giọng.
Khó nuốt hoặc khó hít thở.
Ho dai dẳng không rõ nguyên nhân.

3. Xét nghiệm calcitonin có ý nghĩa như thế nào?

Xét nghiệm Calcitonin có tác dụng hỗ trợ công tác chẩn đoán và theo dõi sức khỏe cho người bệnh sau khi phẫu thuật điều trị ung thư biểu mô tuyến giáp thể tủy. Trường hợp sau mổ, xét nghiệm Calcitonin vẫn vượt ngưỡng an toàn thì điều này cho thấy căn nguyên gây bệnh vẫn chưa được loại bỏ hoàn toàn. Trong trường hợp Calcitonin hạ thấp sau phẫu thuật nhưng sau đó tiếp tục tăng thì đây là dấu hiệu cảnh báo sự trở lại của ung thư.
Không chỉ có ý nghĩa quan trọng đối với bản thân bệnh nhân, xét nghiệm Calcitonin còn giúp tầm soát ung thư tuyến giáp cho các gia đình có tiền sử người thân mắc bệnh tuyến giáp.
Đặc biệt cần lưu ý, đối với những người bị ung thư tuyến giáp thể tủy thì Calcitonin tăng nhưng các chỉ số khác bao gồm TSH, FT4 và T3 có thể vẫn giữ ở mức bình thường.
Calcitonin tăng có thể gặp trong các bệnh lý sau đây:

Viêm tuyến giáp;
Ung thư tuyến giáp thể tủy;
Tăng sản tuyến cận giáp;
U biểu mô tuyến của tuyến cận giáp;

4. Lấy mẫu xét nghiệm
- Lấy 2 ml máu vào ống nghiệm có chứa chất chống đông Heparin.
5. Giá trị bình thường của xét nghiệm Calcitonin:
- Nữ giới: 0 - 9.82 pg/mL;
- Nam giới: 0 - 14.30 pg/mL.

Tác giả: quyen quang

Nguồn tin: khoa xét nhiệm