NHỮNG ĐẶC TÍNH CƠ BẢN BỆNH UNG THƯ

Thứ năm - 07/09/2023 02:25

NHỮNG ĐẶC TÍNH CƠ BẢN BỆNH UNG THƯ
1. MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN

Định nghĩa:

Ung thư là bệnh lý ác tính của tế bào, khi bị kích thích bởi các
tác nhân sinh ung thư, tế bào tăng sinh một cách vô hạn độ,vô tổ
chức không tuân theo các cơ chế kiểm soát về phát triển của cơ thể.

Bình thường, cơ thể người trưởng thành có khoảng 1 triệu tỷ tế bào.

Số lượng tế bào sinh ra luôn = số lượng tế bào chết đi và luôn giữ ở
mức hằng định( 10^12/ ngày), khi ung thư tế bào sinh ra lớn hơn tế bào chết đi)

Đa số tổ chức ung thư có sự hình thành các khối u

( Ngoại trừ : Ung thư máu(Leukemia cấp, Leukemia kinh) ….

Hình “Con Cua” Ung thư “Cancer”
2. CÁC ĐẶC TÍNH CƠ BẢN BỆNH UNG THƯ
2.1. Tổn thương đa hình thái tế bào

Ung thư không phải là một bệnh mà là nhiều bệnh.
Có hơn 200 loại ung thư khác nhau.
Phần lớn các bệnh là tên của cơ quan hoặc

loại tế bào mà bệnh khởi phát. Ví dụ ung thư bắt đầu từ đại tràng
gọi là ung thư đại tràng, ung thư bắt đầu từ tế bào hắc tố gọi là
ung thư hắc tố.
2.2. Tính chất xâm lấn
Đây là đặc tính quan trọng nhất của bệnh ung thư

Khối U lành tính	Khối U ác tính
U có vỏ bọc	U thường phá vỡ vỏ
Ranh giới rõ	Ranh giới không rõ
Không xâm lấn	Xâm lấn ra xung quanh
Di động khi sờ nắn	Khó di động và dính vào tổ chức xung quanh
Tiến triển chậm	Tiến triển nhanh
Không di căn	Di căn
Ít gây tử vong	Tử vong

Tế bào ung thư có khả năng xâm lấn là nhờ có 3 đặc tính quan trọng:

Tính di động
Khả năng tiêu đạm ở các cấu trúc nâng đỡ của mô cơ quan(Tế bào ung thư có thể tiết ra 1 số Enzym có thể tiêu Collagen ở cấu trúc nâng đỡ của mô)
Mất ức chế tiếp xúc của các tế bào: 1 tế bào bình thường tiếp xúc với 1 tế bào khác cùng đang trong giai đoạn phân bào thì quá trình phân bào chấm dứt, trong ung thư không có cơ chế này)

Nhờ các đặc tính trên mà tế bào ung thư dễ dàng xâm lấn qua mô đệm vào mạch máu, bạch huyết.
2.3. Tính chất di căn

Ung thư có thể di căn theo các đường sau:
Theo đường bạch huyết: thường hay gặp trong tế bào ung thư biểu mô.
Theo đường máu: thường hay gặp ung thư tế bào liên kết.
Di căn theo đường kế cận: tế bào ung thư di căn dọc theo mạch máu, thần kinh, hoặc theo các khoảng trống tự nhiên. Ví dụ: ung thư vú di căn theo các ống tiết.
Di căn theo đường đặc biệt: ví dụ ung thư dạ dày lan qua lớp thanh mạc vào ổ bụng di căn tới buồng trứng (u Krukenberg).
Dao mổ, dụng cụ phẫu thuật cũng có thể cấy tế bào ung thư ra nơi khác nếu các dụng cụ này mổ trực tiếp vào khối u.
Thường gặp ở phần lớn các bệnh nhân khi đến viện và ở giai đoạn muộn

2.4. Ung thư là bệnh mạn tính

Ung thư là một bệnh mạn tính, phát triển trong thời gian dài, trải qua từng giai đoạn. Trừ một số nhỏ ung thư như ung thư ở trẻ em có thể do đột biến gen từ lúc bào thai, leukemia cấp, còn phần lớn các ung thư đều có có giai đoạn tiềm tàng, có khi hàng chục năm không có triệu chứng. Chỉ khi u phát triển nhanh mới có các triệu chứng của bệnh.
Từ một tế bào ác tính ban đầu, trải qua khoảng 30 lần nhân đôi mới tạo được 10 ^9 tế bào tương đương với khối u khoảng 1g và khi đó mới phát hiện được trên lâm sàng.

2.5. Tính chất hay tái phát

Tái phát sau điều trị có thể là tái phát tại chỗ, tại vùng, di căn xa.
Tái phát thường xảy ra vào những năm đầu sau điều trị, nên theo dõi định kỳ sau điều trị trong thời gian 5 năm đầu là rất quan trọng nhằm phát hiện sớm tái phát để điều trị kịp thời, hy vọng mang lại hiệu quả cao hơn.

Ung thư vú Ung thư lưỡi Ung thư hắc tố
Hình ảnh một số bệnh ung thư tại Bệnh viện Ung Bướu Bắc Giang

TÓM LẠI

1.Ung thư là bệnh lý ác tính của tế bào, thường trải qua nhiều giai đoạn
tiến triển để hình thành nên khối u trên lâm sàng.
2.Ung Thư có nhiều loại,mỗi loại có biểu hiện đặc tính chung và riêng
cho mỗi loại ung thư.
3. Đặc tính cơ bản của bệnh ung thư là xâm lấn.Từ những đặc tính cơ bản của bệnh ung thư để đưa ra các phương pháp chẩn đoán xác định bệnh ung thư chủ yếu dựa vào Mô bệnh học.Theo dõi sau điều trị là rất quan trọng để nhằm phát hiện những tổn thương tiến triển, tái phát sớm nhất, từ đó đưa ra phương pháp điều trị chuẩn ,đem lại hiệu quả cao cho bệnh nhân.

Tác giả: quyen quang

Nguồn tin: Khoa Hồi sức tích cực và Chăm sóc giảm nhẹ: