Chụp CT tiêm thuốc cản quang.

Thứ hai - 22/05/2023 04:48

Chụp CT là gì?
Chụp CT(cắt lớp vi tính) là kỹ thuật hình ảnh sử dụng nhiều chùm tia X quét lên một khu vực cần thăm khám theo mặt cắt ngang. Ảnh chụp CT gồm nhiều lát cắt ngang tùy theo thế hệ của máy, sau đó phối hợp xử lý bằng máy tính tạo ra được nhiều ảnh dựng 2D hoặc 3D giúp đánh giá chính xác vị trí tổn thương trong không gian 3 chiều.
Hiện nay có rất nhiều máy CT(cắt lớp vi tính) hiện đại như máy CT 16, 64, 128, 256 dãy… Do vậy thời gian chụp nhanh (chỉ vài giây cho một cơ quan).
Ưu điểm của chụp CT:
Hình ảnh rõ nét, không xảy ra hiện tượng chồng nhiều hình.
Thời gian chụp nhanh.
Hình ảnh có độ phân giải cao hơn nhiều so với chụp X-quang thường quy.
Có thể dựng hình 3D chi tiết.
Phát hiện được những tổn thương nhỏ mà X-quang thường quy không thể quan sát thấy.
Đánh giá bệnh lý u chính xác hơn siêu âm và xquang thường quy.
Nhược điểm:
Sử dụng tia X nên có thể gây nhiễm xạ tích lũy, vì vậy không khuyến khích chụp nhiều lần trong khoảng thời gian ngắn.
Những tổn thương về mô mềm khó quan sát được. Do tính đâm xuyên của tia X rất mạnh. (chụp CT không hiệu quả bằng MRI).

Hệ thống chụp cắt lớp vi tính CT 16 dãy tại bệnh viện
Chụp CT tiêm thuốc cản quang là gì?
Chụp CT tiêm thuốc cản quang là kỹ thuật trong quá trình chụp bệnh nhân được tiêm một loại thuốc có tính chất cản quang. Nghĩa là sau khi tiêm, khi chụp những tổ chức nào bắt thuốc sẽ sáng lên giúp bác sỹ chẩn đoán rõ ràng hơn.
Thuốc cản quang có tác dụng làm cho những tổn thương hiện rõ. Không có tác dụng chữa bệnh.
Tác dụng không mong muốn sau khi tiêm thuốc cản quang.
Một số tác dụng phụ sau khi chụp CT tiêm thuốc cản quang (tỷ lệ gặp rất hiếm):
Mức độ nhẹ:
Tiêu hoá: buồn nôn, nôn.
Thần kinh: đau đầu, hoa mắt, chóng mặt
Hô hấp: ho, ngạt mũi.
Toàn thân: mẩn ngứa, vã mồ hôi…
Mức độ trung bình:
Tim mạch: tăng hoặc tụt huyết áp, nhịp tim nhanh hoặc chậm.
Hô hấp: khò khè, khó thở
Toàn thân: ban đỏ toàn phần hoặc lan toả.
Mức độ nặng(tỷ lệ 1/1000000):

Ngừng tim.
Tụt huyết áp nặng.
Thần kinh: giảm ý thức, lơ mơ.
Hô hấp: phù thanh quản nặng, tiến triển nhanh.

Chụp CT tiêm thuốc cản quang bệnh nhân cần chuẩn bị:
Chống chỉ định:

Bệnh nhân có thai.
Bệnh nhân có tiền sử dị ứng nặng đối với thuốc khánh sinh hoặc đồ ăn hải sản.
Bệnh nhân có tiền sử suy gan, suy thận.(Chống chỉ định tương đối, cần kết hợp với bác sĩ lâm sàng)…
Bệnh nhân có tiền sử suy tim.
Trước khi chụp bệnh nhân nên nhịn ăn 4-6 tiếng.

Chụp CT tiêm thuốc cản quang trong trường hợp nào?

Thần kinh: U não, nghi ngờ phình, tắc động mạch não…
Hàm mặt-cổ: Khối u hoặc áp xe…
Phổi: U hoặc áp xe phổi.
Tim: Bệnh lý về mạch vành.
Xương: U xương…
Ổ bụng: U hoặc áp xe gan, túi, tuỵ, lách, thận đại tràng và bàng quang…

Quy trình chụp CT tiêm thuốc cản quang.
1. Trước khi chụp CT
Bệnh nhân cần được tháo bỏ vật liệu kim loại ra khỏi bộ phận được thăm khám.
Bệnh nhân được bác sỹ, kỹ thuật viên giải thích về tác dụng và tác dụng không mong muốn.
Bệnh nhân ký vào bản cam kết có tiêm thuốc cản quang.
Bệnh nhân có kết quả chức năng gan, thận bình thường.
Bệnh nhân được kỹ thuật viên kiểm tra huyết áp.
Trong trường hợp chụp mạch vành, bệnh nhân sẽ kỹ thuật viên kiểm tra nhịp tim và hướng dẫn tập thở.
2. Trong khi chụp.
Bệnh nhân nằm ngửa trên bàn chụp theo hướng dẫn của kỹ thuật viên.
Trong quá trình chụp bệnh nhân nằm yên và nghe theo hiệu lệnh của máy.
Trong quá trình tiêm thuốc bệnh nhân có cảm giác nóng dọc từ mặt, cổ, ngực đến hậu môn.
3. Sau khi chụp CT.
Bệnh nhân giữ đường truyền tĩnh mạch và được theo dõi khoảng 30 phút. Nếu không có gì bất thường thì điều dưỡng, kỹ thuật viên sẽ tháo kim ra.
Bệnh nhân cần uống nhiều nước để thuốc đào thải ra khỏi cơ thể.
4. Thời gian trả kết quả chụp CT.
Kết quả sẽ được trả cho bệnh nhân trong vòng từ 30-45 phút.
Một số kết quả được trả lâu hơn do bác sĩ cần hội chẩn.
Sau khi nhận kết quả bệnh nhân có thắc mắc gì có thể gặp trực tiếp để bác sĩ đọc kết quả để được giải thích rõ hơn.
Như vậy chụp CT (cắt lớp vi tính) tiêm thuốc cản quang là một trong kỹ thuật giúp phát hiện được nhiều bệnh lý trên các cơ quan khác nhau của cơ thể.
Bệnh viên Ung bướu tỉnh Bắc Giang với trang thiết bị y tế hiện đại, đội ngũ y bác sỹ và các kỹ thuật viên có trình độ và chuyên môn giỏi trong lĩnh vực chẩn đoán hình ảnh được người dân tin tưởng và đánh giá cao không chỉ về chất lượng mà còn về thái độ, các dịch vụ chăm sóc, hỗ trợ người dân trong quá trình khám, chữa bệnh.

Tác giả: quyen quang

Nguồn tin: Khoa CĐHA- TDCN Bệnh viện Ung bướu Bắc Giang: