Sàng lọc và phát hiện sớm ung thư vú luôn là nội dung ưu tiên của chương trình phòng chống ung thư ở các nước, đặc biệt các nước đang phát triển vì đây là giải phát tiết kiệm chi phí, tăng khả năng chữa khỏi và kiểm soát ung thư vú. Theo thống kê của Tổ chức ghi nhận ung thư toàn cầu, Việt Nam nằm trong top các quốc gia có tỷ lệ mắc ung thư vú tăng nhanh hiện nay.
Ung thư vú phát hiện ở giai đoạn sớm, tỷ lệ điều trị thành công càng lớn.
Có nhiều nghiên cứu cho thấy tỷ lệ sống thêm sau 5 năm của bệnh nhân ung thư vú có thể đạt tới 100% nếu bệnh phát hiện ở giai đoạn tiền lâm sàng (giai đoạn 0), tỷ lệ này giảm xuống còn 95% ở giai đoạn I, 80% ở giai đoạn II, 72% ở giai đoạn III và chỉ còn 25% ở giai đoạn IV. Điều này cho thấy việc sàng lọc phát hiện sớm ung thư là việc nên làm và cần thực hiện nếu muốn kiểm soát căn bệnh này.
Các dấu hiệu cảnh báo sớm ung thư vú:
Chị em phụ nữ cần lưu ý một số dấu hiệu dưới đây để thăm khám kịp thời, phòng ngừa ung thư vú:
- Khi sờ phát hiện có khối u ở vú, hoặc vùng xung quanh vú như dưới nách
- Vú có sự thay đổi về hình dạng và kích thước;
- Vùng da ở ngực, núm vú hoặc quầng vú xuất hiện vảy, đỏ hoặc sưng;
- Núm vú bị tụt;
- Vùng vú hoặc núm vú xuất hiện đau nhức;
- Có vết lõm ở da hoặc phần da xung quanh vú dày lên;
- Tiết dịch hoặc dịch có lẫn máu ở đầu vú
Tự khám vú: Chị em phụ nữ có thể tự khám vú tại nhà hàng tháng, nên thực hiện sau sạch kinh 05 ngày.
Các phương pháp chẩn đoán sớm ung thư vú:
- Khám lâm sàng
- Xét nghiệm máu
- Chụp X quang tuyến vú
- Siêu âm tuyến vú
- Cộng hưởng từ tuyến vú
- Chọc hút tế bào các tổn thương của tuyến vú bằng kim nhỏ (FNA), sinh thiết kim, phẫu thuật sinh thiết
Chỉ với xét nghiệm đơn giản nhất như siêu âm, chụp chiếu cũng dễ dàng thực hiện tại các cơ sở y tế, tiết kiệm chi phí nên các chị em phụ nữ hoàn toàn có thể chủ động tiếp cận các phương pháp tầm soát theo lời khuyên của bác sỹ. Bác sỹ sẽ phân loại đánh giá theo BI-RADS.
BI-RADS 0: Không đủ dữ kiện để kết luận tổn thương, cần làm thêm các thăm khám khác
BI-RADS 1: Mô vú bình thường, không có tổn thương
BI-RADS 2: Tổn thương lành tính hoàn toàn
BI-RADS 3: Tổn thương nhiều khả năng lành tính ( Tỷ lệ ác tính <2%), cần theo dõi sau 6 tháng, 12 tháng, 24 tháng
BI-RADS 4: Tổn thương có khả năng ác tính, cần sinh thiết để làm rõ ( tỷ lệ ác tính từ 2%-95%, trong đó 4a: 2%-10%, 4b: 10-50%, 4c: 50-95%)
BI-RADS 5:Tổn thương rất nghi ngờ ác tính, cần sinh thiết làm rõ ( tỷ lệ ác tính >95%)
BI-RADS 6: Tổn thương ác tính đã biết.
Hiện nay tại Bệnh viện Ung bướu tỉnh Bắc Giang có thêm phương pháp siêu âm đàn hồi mô vú giúp phát hiện và tăng tỷ lệ chẩn đoán sớm ung thư vú rất hiệu quả và mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh.
Do sự phát triển ung thư vú ngày càng cao, những phụ nữ thuộc đối tượng dưới đây nên lưu ý khám tầm soát từ sớm:
- Phụ nữ từ 40 tuổi trở lên đi khám tầm soát hàng năm, với người có tiền sử gia đình mắc bệnh này nên đi khám sớm hơn, đặc biệt là quan hệ thế hệ 1 (mẹ, dì, chị em gái, con gái)
- Phụ nữ có sử dụng các liệu pháp nội tiết tố thay thế, phụ nữ mang một số đột biến về gen như: BRCA1 hoặc BRCA2
- Phụ nữ từng xạ trị vào vùng vú hoặc vùng ngực
- Phụ nữ ít tham gia các hoạt động thể chất, chế độ ăn uống không lành mạnh, sử dụng rượu bia, thừa cân, béo phì.
Tại bệnh viện Ung Bướu tỉnh Bắc Giang chúng tôi đã có đầy đủ cơ sở, trang thiết bị hiện đại và đội ngũ các bác sỹ chuyên khoa ung bướu giúp chẩn đoán chính xác, phát hiện sớm và điều trị cho rất nhiều bệnh nhân trên đại bàn tỉnh Bắc Giang và các tỉnh lân cận.