VAI TRÒ CỦA XÉT NGHIỆM CA 72- 4 TRONG TẦM SOÁT UNG THƯ DẠ DÀY

Thứ tư - 04/10/2023 00:13

VAI TRÒ CỦA XÉT NGHIỆM CA 72- 4 TRONG TẦM SOÁT UNG THƯ DẠ DÀY
Ung thư dạ dày là một trong những bệnh ung thư phổ biến nhất hiện nay. Xét nghiệm CA 72 - 4 có thể phát hiện ung thư dạ dày ở giai đoạn sớm và có ý nghĩa trong theo dõi điều trị bệnh. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về ý nghĩa xét nghiệm này đối với vấn đề sức khỏe.
1. CA 72 - 4 là gì?
CA 72 - 4 hay cancer antigen 72 - 4 là một carbohydrate dạng nhầy có trọng lượng phân tử 16.000 dalton. Đây là một kháng nguyên được thấy trên bề mặt tế bào của vú, buồng trứng, đại tràng, tụy và đặc biệt thấy nhiều nhất ở tế bào ung thư dạ dày.

Hình 1: CA 72 - 4 là kháng nguyên được tìm thấy nhiều nhất ở tế bào ung thư dạ dày
Do CA 72 - 4 là kháng nguyên được các tế bào trong cơ thể sản xuất nên chất này luôn tồn tại một lượng nhất định trong máu.
2. Ý nghĩa xét nghiệm CA 72 - 4 là gì?
Xét nghiệm dấu ấn ung thư dạ dày được thực hiện để chẩn đoán giai đoạn bệnh ung thư của bệnh nhân cũng như giúp theo dõi đáp ứng điều trị và tiên lượng tái phát bệnh ung thư dạ dày.
- Nồng độ bình thường của CA 72 - 4 trong huyết thanh là < 6.9 U/ml.
Khi kết hợp cùng với xét nghiệm CEA và Ca 19 - 9 sẽ làm tăng giá trị chẩn đoán.
- Trong ung thư dạ dày :
+ Ở giai đoạn đầu: nồng độ Ca 72 - 4 trong máu có tăng vượt trên mức bình thường, tỷ lệ có kết quả tăng ở các bệnh nhân chỉ khoảng 10% - 20% cùng với các triệu chứng lâm sàng ở giai đoạn này chưa rõ ràng triệu chứng lâm sàng nên xét nghiệm thường đóng vai trò quan trọng trong định hướng chẩn đoán bệnh.
+ Ở giai đoạn u tiến triển: nồng độ CA 72 - 4 thường tăng cao và nhanh chóng, có thể tăng trên 100 U/ml. Dấu hiệu ung thư rõ rệt, bệnh tiến triển nhanh.

Hình 2: Các giai đoạn phát triển của ung thư dạ dày
- Theo dõi đáp ứng điều trị ung thư:
+ Sau khi đã cắt bỏ khối u, xét nghiệm kiểm tra lại theo hướng dẫn của bác sĩ. Nếu giá trị xét nghiệm tăng trên 70% có nghĩa bệnh tái phát trở lại.
+ Giá trị CA 72 - 4 có vai trò theo dõi đáp ứng điều trị ung thư dạ dày, nồng độ CA 72 - 4 trước phẫu thuật có giá trị tiên lượng tiến triển của khối u. Sau phẫu thuật giá trị xét nghiệm này thường sẽ trở về bình thường sau khoảng 1 - 2 tuần.
3. Khi nào nên làm xét nghiệm CA 72 - 4

CA 72-4 thường được chỉ định ở những bệnh nhân đã được chẩn đoán ung thư dạ dày để đánh giá đáp ứng thuốc, đánh giá trước khi phẫu thuật, theo dõi sau phẫu thuật và kiểm tra ung thư tái phát.
CA 72-4 hiếm khi được sử dụng để sàng lọc ung thư dạ dày ở những đối tượng không có nguy cơ. Nó thường được chỉ định ở những đối tượng có triệu chứng nghi ngờ ung thư dạ dày. Xét nghiệm này đặc biệt hữu ích với ung thư dạ dày giai đoạn cuối.
Các triệu chứng của ung thư dạ dày giai đoạn sớm thường rất nghèo nàn và không đặc hiệu với các biểu hiện:
- Ậm ạch
- Đầy hơi vùng thượng vị
- Đau thượng vị không có chu kỳ
- Nuốt nghẹn
- Mệt mỏi
- Chán ăn
- Gầy sút cân
Ở giai đoạn muộn, triệu chứng ung thư dạ dày rõ ràng và xuất hiện thường xuyên hơn với biểu hiện:
- Sụt cân không rõ nguyên nhân
- Đau bụng vùng thượng vị
- Đầy bụng
- Chán ăn
- Sờ thấy khối u bụng khi bệnh đã tiến triển
4. Nhận định kết quả xét nghiệm CA 72-4?
4.1. Bình thường

Chỉ số CA 72-4 trong xét nghiệm đạt giá trị < 6.9 U/mL: chỉ số CA 72-4 của bệnh nhân trong giới hạn bình thường. Nếu có các triệu chứng lâm sàng nghi ngờ khối u cần kết hợp các phương tiện khác để chẩn đoán.
4.2. Kết quả chỉ số CA 72-4 có giá trị thấp
Chỉ số CA 72-4 tăng nhẹ: giá trị này tăng nhẹ vì bệnh nhân thường xuyên sử dụng các chất kích thích, chứa biotin như: rượu, bia, thuốc lá,... hoặc có thể bệnh nhân mắc ung thư nhưng đang ở giai đoạn đầu, sẽ có những biện pháp điều trị ngăn chặn sự phát triển của ung thư.
4.3. Kết quả chỉ số CA 72-4 có giá trị cao
Chỉ số CA 72-4 trong xét nghiệm tăng cao hơn mức bình thường: cần loại trừ nguyên nhân tăng CA 72-4 do các bệnh lành tính và kết hợp với các phương tiện khác để xác định bệnh nhân đã mắc ung thư dạ dày từ đó có kế hoạch điều trị cụ thể, nâng cao tỷ lệ sống, cơ hội điều trị thành công cho bệnh nhân.

Tác giả: quyen quang

Nguồn tin: khoa xét nghiệm: